آرتروز یکی از مهم ترین علل ناتوانی و معلولیت در دنیا محسوب می شود. زانو، ران، پشت، دست ها و خلاصه همه مفاصل بدن در معرض آسیب های این بیماری هستند. اما می توان با انجام برخی اقدامات از ابتلا به آن پیشگیری کرد. به نظر می رسد تا سال 2050 ، شمار مبتلایان به آرتروز به 130 میلیون نفر در دنیا برسد که 40 میلیون آنها به خاطر علائم بیماری به شدت ناتوان و زمینگیر می شوند. این یک فاجعه برای سلامتی جوامع است!زانوها آسیب پذیرترین مفاصل در برابر آرتروز محسوب می شوند. آرتروز بیماری پیچیده تری از فرایش ساده غضروف هاست که طی تحقیقات دانشمندان ثابت شده است. البته روند بیماری هنوز به طور دقیق شناخته نشده است. به نظر می رسد آرتروز در نتیجه عدم تعادل بین مکانیسم طبیعی تخریب و بازسازی مفاصل بروز می کند.
در اینجا به بیان برخی از روش های مناسب جلوگیری از آرتروز خواهیم پرداخت :
کنترل وزن : چاقی یکی از عوامل مستعدکننده ابتلا به آرتروز زانو است. وزن بالا، فشار مکانیکال وارده به مفاصل را بالا میبرد و باعث میشود بیماری زودتر از معمول، سراغ فرد دچار اضافه وزن بیاید. هر یک کیلوگرم اضافهوزن بدن، فشاری معادل 6 کیلوگرم به زانو وارد میکند. مفصل وقتی سالم میماند که حداقل فشار به سطوح غضروفی وارد شود. آمار نشان میدهد حدود 9 درصد از مردان و 18 درصد از زنان در سن 60 سالگی و بالاتر به آرتروز زانو مبتلا میشوند، اما علایم ساییدگی و آرتروز زانو در افراد دچار اضافه وزن، خیلیزودتر از این سن دیده میشود.
نوشیدن شیر : نتایج یک پژوهش آمریکایی نشان میدهد شیر کمچرب برای کاهش خطر آرتروز به خصوص در خانمها بسیار مؤثر است. مصرف و افزایش تدریجی میزان مصرف شیر در طول هفته برای افزایش استحکام و همچنین ضخامت غضروف مفید است. اگر زیاد اهل لبنیات و شیر نیستید اول با هفتهای سه لیوان شروع کنید. سپس این میزان را به هفتهای ۴ تا ۶ لیوان برسانید. در هفتههای بعد ۷ لیوان و حتی بیشتر بنوشید. توجه داشته باشید که غضروفها خیلی زود نازک شده و از بین میروند.
کاهش سطح استرس : محققان میگویند که استرس میتواند برخی از انواع آرتروز، نظیر روماتویید را در افراد مستعد ایجاد کند. بسیاری از مبتلایان به آرتریت روماتویید میتوانند به اتفاقی اشاره کنند که چند ماه قبل از شروع اولین علائم آرتروز برای آنها رخ داده است و طی آن استرس زیادی متحمل شدهاند. شاید شما فکر کنید آن اتفاق و ایجاد علائم آرتروز در فرد تصادفی بوده است. چه کسی واقعا میداند؟ اما بههرحال این نظر پذیرفته شده است که استرس میتواند باعث آرتروز شود. از این جهت استرس خواه در بروز آرتروز تأثیر داشته باشد و خواه آن را بدتر کند، باید به تأثیر آن واقف باشید و تا جایی که میتوانید، استرس خود را کنترل کنید. بهیاد داشته باشید که این خود بخشی از روند مبارزه با آرتروز است.
مصرف میوه و سبزیجات : سبزیجات و میوه ها ویتامین ها و مواد معدنی لازم برای سلامت استخوان ها را تامین می کنند. اما مصرف میوه و سبزیجات یک خاصیت خوب دیگری هم دارد:وجود آنتی اکسیدان ها. آنتی اکسیدان ها باعث خنثی شدن رادیکال های آزاد می شود. این مولکول های موذی به سلول ها آسیب می رسانند و باعث بروز پیری زودهنگام آنها می شوند.به عقیده متخصصان زمانی که مفاصل دردناک می شود تعداد رادیکال های آزاد زیاد شده است. برای خنثی کردن این رادیکال های آزاد باید آنتی اکسیدان های زیادی جذب کنید. یعنی باید ویتامین C، ویتامین E، کاروتنوئیدها و پولی فنول های زیادی دریافت کنید. این آنتی اکسیدان ها در میوه ها، سبزیجات، حبوبات، دانه ها و مغزهای روغنی وجود دارد.
زیاد ننشینید : افرادی که زیاد روی صندلی مینشینند، مانند کسانی که مجبورند در سفر مدتی طولانی روی صندلی بنشینند یا کارمندان و کاربران رایانه، دچار حالتی میشوند که در آن، بعد از برخاستن از روی صندلی احساس میکنند زانویشان قفل شده و کمی هم درد دارد. بنابراین به این افراد توصیه میشود حتما هر ساعت به مدت 2 تا 3 دقیقه از جای خود برخیزند و کمی قدم بزنند یا زانوهای خود را ماساژ دهند. ماساژ غضروفی کمک میکند مایع مفصلی روی سطوح مفصل پراکنده شود (مفصل عروق خونی ندارد و با مایع مفصلی تغذیه میشود). نشستن به مدت طولانی روی صندلی، بروز آرتروز را تسریع میکند.
تحرک و ورزش : همه مطالعات راجع به دردهای مفصلی، اهمیت ورزش و تمرینات بدنی را در پیشگیری از آرتروز به خصوص آرتروز زانو که رایج ترین و زمینگیرترین حالت بیماری است، تایید کرده اند. ورزش سبب تقویت ماهیچه های پیرامون مفاصل می شود که در نتیجه از مفاصل محافظت شده و در برابر آسیب ها و فشارها مقاوم تر خواهند بود. افرادی که به طور منظم ورزش را در برنامه روزانه خود دارند کمتر در معرض آسیب های آرتروز هستند. همچنین با بروز نخستین علائم بیماری و دردهای همیشگی بسیار مهم است تا تحرک همچنان ادامه یابد. هر چه مفصل بی تحرک تر باقی بماند، روند تحلیل آن سریع تر خواهد بود. به جز در موارد بحرانی بیماری که مفاصل بسیار دردناک و متورم است، توصیه می شود همچنان فرد تحرک داشته باشد. هیچ وقت برای شروع ورزش های عالی مانند پیاده روی، دوچرخه سواری و شنا دیر نیست.
منبع و ماخذ : alexandrite-laser-hair-removal.com