تحقیقات جدید نشان می دهد که اگر مغز شما خسته باشد سایر اندام ها نیز به درستی کار نکرده زیرا خستگی ذهنی و جسمی کاملا به هم متصل هستند. یکی از عواملی که موجب ایجاد خستگی ذهنی می شود استرس است. در ادامه به بررسی تاثیر استرس بر روی عملکرد مغز پرداخته و به شما خواهیم گفت استرس با مغز شما چه می کند. استرس مزمن میزان ترشح هورمون کورتیزول را بالا میبرد، بر بسیاری از عملکردهای مغز تأثیر میگذارد و فرد را در معرض خطر بسیاری از اختلالات خلقی و دیگر مسائل روانی قرار میدهد. با اینکه استرس بخشی اجتنابناپذیر از زندگی مدرن است، اما اینطور نیست که همه استرسها برای ما بد باشند.
در اینجا به بیان برخی از تاثیرات مهم استرس بر عملکرد مغز خواهیم پرداخت :
تولید رادیکالهای آزاد : کورتیزول، در انتقالدهندههای عصبی، گلوماتیک مازاد تولید میکند. گلوماتیک، رادیکالهای آزاد – مولکولهایی که با اکسیژن جفت نشدهاند- تولید میکند که به همان شیوهای که اکسیژن به فلز حمله میکند و موجب زنگزدگی میشود، آنها هم به سلولهای مغزی هجوم میبرند. در عمل رادیکالهای آزاد دیوارههای سلولهای مغزی را سوراخ سوراخ میکنند و باعث میشوند آنها پاره پاره شوند و بمیرند. استرس در سایر عادات سبک زندگی که منجر به تولید رادیکالهای آزاد بیشتری میشود هم به طور غیرمستقیم نقش دارد. اگر استرس باعث بیخوابی، هلههوله خوردن، افراط در نوشیدن الکل، سیگار کشیدن برای تمدد اعصاب شود، همگی نمونههایی از همان مشارکت در فراخوانی رادیکالهای آزاد هستند.
موجب اختلا ل های خلقی می شود : استرس مزمن میزان ترشح هورمون کورتیزول را بالا می برد و در دراز مدت خطر ابتلا به بیماری های روانی و اختلالات خلقی را افزایش می دهد. همچنین ساختار مغز را تغییر می دهد، سلول های مغز را از بین می برد، مغز را کوچک می کند و به حافظه فرد صدمه می زند.
اضطراب موجب پایین آمدن ادراک می شود : بنابر مطالعه ای که در نشریه Current Biology منتشر شد، پژوهشگران کشف کردند که افراد مبتلا به اضطراب توانایی کمتری در تمایز بین یک محرک خنثی و امن و انواع دیگر محرک ها دارند. به بیان دیگر، اضطراب یک پدیده رفتاری ایجاد می کند که درک مغز از واقعیت را به هم می ریزد. دانشمندان علوم اعصاب این پدیده را تعمیم افراطی می نامند. اضطراب و تعمیم افراطی به طور موثر ساختار مغز را تغییر می دهند تغییری فیزیولوژیک که به نام انعطاف پذیری مغز شناخته می شود. این تغییرات در ساختار مغز می توانند مثبت یا منفی باشند.
موجب افسردگی می گردد : سلولهای مغز از طریق انتقالدهندههای عصبی با یکدیگر ارتباط برقرار میکنند. استرس مزمن سطح انتقالدهندههای عصبی حیاتی، مخصوصاً سروتونین و دوپامین را پایین میآورد. کاهش سطح هر یک از این دو انتقال دهنده عصبی میتواند ما را افسرده یا مستعد اعتیاد کند. سروتونین مولکول شادی نامیده میشود که نقش بزرگی در خلق و خو، یادگیری، کنترل اشتها و خواب دارد. زنانی که سروتونینشان پایین است در معرض افسردگی، اضطراب و پرخوری هستند. از سوی دیگر، کمبود آن مردان را بیشتر مستعد ابتلا به اعتیاد به الکل، ADHD، و اختلالات کنترل برانگیختگی میکند. دوپامین مولکول انگیزه است و مسئول سیستم لذت و پاداش ما است. کاهش زیاد سطح دوپامین میتواند منجر به عدم تمرکز، بیانگیزگی، بیحالی و افسردگی در شما گردد. افرادی که سطح این ماده شیمیایی در مغرشان پایین است اغلب کافئین، شکر، الکل، و داروهای غیرمجاز مصرف میکنند تا سطح دوپامینشان را بالا ببرند.
اختلال در هماهنگی حرکتی : از نظر علمی نشان داده شده است که استرس مختل کننده کنترل حرکتی و هماهنگی در بدن است. دلیل آن نیز پردازش اطلاعات متداخل در مخچه است. مخچه وظیفه پردازش اطلاعات را به عهده دارد و تعادل و هماهنگی را در بدن ایجاد می کند. استرس می تواند در مخچه پردازش این اطلاعات را با ورود اطلاعات متداخل دچار مشکل کند.
تاثیر منفی بر حافظه و توانایی یادگیری : شاید به نظرتان کار کردن تحت فشار به صورت مداوم، اشکالی نداشته باشد؛ اما به عقیدهی پژوهشگران مرکز پزشکی دانشگاه مریلند، استرس مزمن بر توانایی تمرکز و عملکرد مفید شما تأثیر میگذارد و احتمال اینکه دچار تصادف یا حادثه شوید، افزایش مییابد. استرس مزمن آثار شدیدی بر حافظه و توانایی یادگیری به جا میگذارد. در واقع استرس سلولهای مغز را نابود میکند. بنا بر گزارشات مرکز پزشکی دانشگاه مریلند، هیپوکام یا مرکز حافظهی مغز در افراد مبتلا به اختلال استرس پس از حادثه (PTSD) تا ۸ درصد کوچکتر میشود. در فرایند پاسخ به استرس، هورمون استرسِ کورتیزول، گلوکوز را به ماهیچهها هدایت میکند و باعث میشود سوخت کمی برای مغز باقی بماند. همچنین کورتیزول با اختلال در عملکرد انتقالدهندههای عصبی فعالیت سلولهای ارتباطی مغز را دچار وقفه میکند. بدتر اینکه هیپوکام وظیفهی توقف ترشح کورتیزول را به عهده دارد و وقتی به دلیل استرس مزمن دچار آسیب بشود، به خوبی از عهدهی این کار بر نمیآید و چرخهی آسیب شدیدتر میشود.
منبع و ماخذ : alexandrite-laser-hair-removal.com